Źródła finansowania przedsiębiorstw: jak pozyskać środki dla małych firm?

Spis treści

Dotacje z urzędu pracy

To jedna z podstawowych form wsparcia osób rozpoczynających własną działalność, dostępna na terenie całego kraju. Dotacje przeznaczone są dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne w urzędzie pracy. Maksymalna wysokość dotacji to 6-krotność przeciętnego wynagrodzenia za pracę, które w 2022 r. wynosiło 6652,73 zł brutto. Warto pamiętać, że wniosek o środki z urzędu pracy składa się jeszcze przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej, a żeby dotacja była bezzwrotna, działalność musi być prowadzona przez co najmniej 12 miesięcy.

We wniosku należy wskazać, na co zostaną przeznaczone otrzymane środki, a także podać sposób poręczenia dotacji. Przyda się też biznesplan, który można dołączyć do formularza (nie wszystkie urzędy pracy go wymagają, ale jego dołączenie zwiększa szansę na otrzymanie pozytywnej decyzji). Istotnym elementem jest również wkład własny – nie jest obligatoryjny, ale jeśli przyszły przedsiębiorca go posiada, również zwiększa swoje szanse. Własne środki przydadzą się też w kolejnym etapie prowadzenia działalności, ponieważ dotację z urzędu trzeba wydać od razu – zwykle w ciągu 30 dni od jej otrzymania.

Dotacje unijne

Dofinansowanie z Unii Europejskiej to drugi bardzo popularny sposób na pozyskanie środków na start własnego biznesu. Dotacje przeznaczone są zarówno dla osób przed 30. rokiem życia, które są nieaktywne zawodowo, jak i dla osób, które ukończyły 30 lat i znalazły się w wyjątkowej sytuacji zawodowej. Otrzymać można od 20 do 40 tys. zł. Unia ma też programy dedykowane konkretnym grupom, np. matkom wracającym do pracy po urodzeniu dziecka czy osobom z niepełnosprawnościami. Specjalne programy zostały też przygotowane dla rolników ubezpieczonych w KRUS, którzy planują rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej. Mogą oni otrzymać aż 100 tys. zł na własny biznes, pod warunkiem złożenia wniosku do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Charakterystyczną cechą tego sposobu pozyskania środków na rozpoczęcie działalności jest to, że pieniądze rozdzielane są w ramach programów, które dotyczą konkretnych województw. W zależności od wybranego programu warunki otrzymania wsparcia i jego wysokość mogą się różnić. Istotny jest zarówno wiek osoby wnioskującej o środki na firmę, jak i rodzaj działalności. Niektóre branże, tj. zielona energia czy badania i rozwój, będą tutaj uprzywilejowane. W całym kraju działają punkty informacyjne, w których można sprawdzić aktualne programy i warunki uczestnictwa. Więcej informacji o funduszach unijnych na stronie funduszeeuropejskie.gov.pl. W portalu działa także wyszukiwarka dotacji.

Pożyczki na start

Nowi przedsiębiorcy mogą również otrzymać pożyczkę na preferencyjnych warunkach. Tego rodzaju kredytów udziela Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach programu „Pierwszy biznes – wsparcie na starcie”. Plusem tego typu finansowania jest możliwość uzyskania wyższej kwoty niż w przypadku dotacji (w 2022 r. można było otrzymać nawet 100 tys. zł) i atrakcyjne warunki spłaty (oprocentowanie od 0,01% do 0,03%, maksymalny okres spłaty – 7 lat, karencja – 1 rok). Nie ma tutaj ograniczeń wiekowych – o pożyczkę na start może się ubiegać każdy, kto nie jest w wieku emerytalnym. Wyróżnioną grupą są studenci ostatnich lat studiów oraz absolwenci, do których kierowana jest oferta preferencyjnych kredytów. Warunkiem jest posiadanie statusu bezrobotnego.

Z myślą o startupach, które nie mają historii kredytowej ani wystarczających zabezpieczeń finansowych, powstał program unijnych pożyczek i poręczeń JEREMIE. To rozwiązanie, z którego mogą skorzystać te osoby i firmy, które z różnych powodów nie kwalifikują się do uzyskania innych form wsparcia. Pozyskane fundusze można przeznaczyć m.in. na inwestycje w środki trwałe czy wartości niematerialne i prawne (np. prace budowlane, zakupy maszyn, urządzeń, wyposażenia, środków transportu, oprogramowania). Z programu JEREMIE mogą również korzystać już istniejące mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.

Crowdfunding

To inaczej finansowanie społecznościowe, spopularyzowane na całym świecie przez platformy typu Kickstarter. Crowdfunding pozwala na pozyskanie środków na realizację projektów od osób prywatnych, za pośrednictwem wyspecjalizowanych serwisów internetowych. Środki zbierane na tych platformach mogą być przeznaczone na rozmaite cele: od charytatywnych (np. siepomaga.pl), aż po biznesowe (np. beesfund.com, crowdy.pl czy kickstarter.com). Różne są też modele crowdfundingu. Mogą zakładać przekazanie uczestnikom zbiórki udziałów w przedsięwzięciu lub akcji firmy, przedsprzedaż oferowanych usług lub specjalną nagrodę dla donatorów.

Finansowanie społecznościowe nie sprawdzi się oczywiście przy wszystkich typach działalności. Największe szanse mają tu projekty, które da się w atrakcyjny sposób zaprezentować i te, których celem jest stworzenie produktu lub usługi, z którego w przyszłości donatorzy będą mogli korzystać osobiście. Przykładem mogą być gry komputerowe czy kraftowe browary. Decydując się na wystawienie swojego projektu na platformie crowdfundingowej, warto jednak pamiętać, że wiele serwisów uzależnia wypłacenie pozyskanych środków od zebrania całej założonej kwoty, w przeciwnym wypadku – zwraca środki donatorom. Prezentując publicznie swój autorski pomysł na biznes, narażamy się też na to, że ktoś inny go wykorzysta, dlatego lepiej jest go wcześniej zastrzec w Urzędzie Patentowym.

Rozpoczęcie własnej działalności zazwyczaj wiąże się z kosztami, które trzeba ponieść na starcie – zaś zysków można się spodziewać dopiero po jakimś czasie. Warto zatem jeszcze przed założeniem firmy sprawdzić, z jakich rodzajów wsparcia można skorzystać i na jakich warunkach. Dofinansowanie na start, szczególnie bezzwrotne, może okazać się jednym z istotnych czynników decydujących o powodzeniu przedsięwzięcia.